Quốc hội thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng

(MPI) – Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, ngày 07/6/2024, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Quốc hội thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu giải trình làm rõ vấn đề được đại biểu Quốc hội nêu.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng giải trình ý kiến. Ảnh: quochoi.vn

Theo Tờ trình dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 119/2020/QH14 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng được Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng trình bày ngày 31/5/2024, Nghị quyết số 43-NQ/TW ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị đã đồng ý chủ trương cần có cơ chế, chính sách đặc thù để xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng, tạo động lực cho phát triển khu vực miền Trung – Tây Nguyên và cả nước.

Kết luận số 79-KL/TW ngày 13/5/2024 của Bộ Chính trị đã giao: tổ chức thực hiện việc áp dụng chính thức mô hình mô hình chính quyền đô thị; bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách đặc thù cho phát triển thành phố, nhất là về quản lý đầu tư; tài chính, ngân sách, thuế; quy hoạch; khoa học và công nghệ; đổi mới sáng tạo; vi mạch bán dẫn; trí tuệ nhân tạo; thu hút nhà đầu tư chiến lược cảng hàng không, cảng biển… cho xây dựng thí điểm khu thương mại tự do; trung tâm tài chính quốc tế quy mô khu vực; phát triển Đà Nẵng thành trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, trung tâm công nghệ cao của cả nước; trung tâm vùng về logistics, du lịch – dịch vụ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực bán dẫn, trí tuệ nhân tạo… hoàn thiện hệ thống quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm theo hướng thống nhất một đầu mối quản lý.

Nghị quyết số 110/2023/QH15 ngày 29/11/2023 của Quốc hội đã giao Chính phủ nghiên cứu, trình Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 119/2020/QH14 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 119/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng (tại Thông báo số 3619/TB-TTKQH ngày 15/5/2024).

Thực tiễn cho thấy, qua 03 năm thực hiện thí điểm tổ chức chính quyền đô thị đã phát huy nhiều kết quả tích cực. Trong bối cảnh phát triển thực tế hiện nay và qua đánh giá, thành phố Đà Nẵng đủ điều kiện, cơ sở để thực hiện chính thức tổ chức chính quyền đô thị và cần có các cơ chế, chính sách đặc thù mang tính vượt trội, đột phá có tính động lực, lan tỏa.

Nghị quyết số 119/2020/QH14 đang chủ yếu tập trung vào thí điểm mô hình chính quyền đô thị, còn thiếu các cơ chế, chính sách đặc thù mang tính vượt trội, đột phá, có tính động lực, lan tỏa. Do đó cần có thêm các cơ chế, chính sách đặc thù mới để hỗ trợ thúc đẩy phát triển Thành phố nhằm đạt được các mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 43-NQ/TW và Kết luận số 79-KL/TW của Bộ Chính trị.

Dự thảo Nghị quyết được xây dựng trên 04 quan điểm chỉ đạo. Một là, các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng bảo đảm tuân thủ quy định của Hiến pháp năm 2013; bám sát mục tiêu, định hướng phát triển thành phố Đà Nẵng theo Nghị quyết số 43, Nghị quyết số 26, Kết luận số 79 của Bộ Chính trị. Hai là, các cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội khác với các quy định của pháp luật hiện hành hoặc chưa có luật điều chỉnh; bổ sung các cơ chế, chính sách phù hợp đang được thí điểm tại một số địa phương. Ba là, việc đề xuất các cơ chế, chính sách phải có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với bối cảnh thực tiễn phát triển của Thành phố và phù hợp với khả năng cân đối nguồn lực của Nhà nước.

Bốn là, thực hiện phân cấp, ủy quyền tối đa cho Thành phố nhằm tạo sự chủ động, sáng tạo, tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của Thành phố; đồng thời bảo đảm nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của Quốc hội, Chính phủ, HĐND các cấp của Thành phố.

Dự thảo bao gồm 3 chương với 18 Điều với 02 nhóm chính sách. Nhóm thứ nhất về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng và nhóm thứ hai về thí điểm cơ chế chính sách đặc thù với 30 chính sách cụ thể. Theo đó, các chính sách về tổ chức chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng (09 chính sách), trong đó có 07 chính sách tương tự các địa phương khác đã được áp dụng và 02 chính sách đề xuất mới. Dự thảo đưa ra các chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng đề xuất thực hiện thí điểm (21 chính sách), trong đó có 06 chính sách hoàn toàn tương tự các tỉnh, Thành phố đã được Quốc hội cho phép thực hiện tại các Nghị quyết đặc thù, 10 chính sách tương tự có điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn của Thành phố và 05 chính sách đề xuất mới.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết luận. Ảnh: quochoi.vn

Tham gia thảo luận, đại biểu tập trung về sự cần thiết, căn cứ, nguyên tắc, quan điểm ban hành Nghị quyết; hồ sơ, thời điểm trình; Các chính sách áp dụng khi thực hiện chính thức chính quyền đô thị tại thành phố Đà Nẵng; Về nội dung các cơ chế chính sách đặc thù dự kiến thí điểm áp dụng cho thành phố Đà Nẵng như: chính sách quản lý đầu tư; tài chính, ngân sách nhà nước; quản lý quy hoạch, đô thị, tài nguyên, môi trường; thu hút nhà đầu tư chiến lược; chính sách tiền lương, thu nhập; về việc thí điểm thành lập khu thương mại tự do thành phố Đà Nẵng; Các chính sách ưu đãi đầu tư phát triển vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, đổi mới sáng tạo.

Qua thảo luận, các ý kiến đại biểu Quốc hội cơ bản ủng hộ việc ban hành Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 119/2020/QH14 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Đà Nẵng. Đồng thời cho rằng, việc xây dựng Nghị quyết của Quốc hội thay thế Nghị quyết số 119/2020/QH14 ngày 19/06/2020 để sửa đổi, bổ sung một số cơ chế, chính sách nhằm thực hiện chính quyền đô thị và xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội nhằm phát huy tính ưu việt, khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập của chính quyền đô thị tại Nghị quyết số 119/2020/QH14 và tạo cơ sở pháp lý hữu hiệu để phát huy tiềm năng, lợi thế, tạo đột phá, giải quyết các điểm nghẽn, nút thắt về phát triển kinh tế – xã hội của Thành phố, góp phần xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 như mục tiêu đã đặt ra tại Nghị quyết số 43-NQ/TW ngày 24/01/2019, Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 03/11/2022 và Kết luận số 79-KL/TW ngày 13/5/2024 của Bộ Chính trị; Nghị quyết số 81/2023/QH15 của Quốc hội về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quyết định số 1287/QĐ-TTg ngày 02/11/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Phát biểu kết thúc phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, cơ bản các ý kiến nhất trí ban hành Nghị quyết của Quốc hội để sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 119/2020/QH14 về phát triển thành phố Đà Nẵng nhằm đạt mục tiêu các Nghị quyết của Trung ương đã đề ra; góp phần tăng cường nguồn lực tài chính, cơ chế tự chủ và tạo cơ sở pháp lý để phát huy tiềm năng, lợi thế, tạo đột phá về phát triển kinh tế- xã hội, xây dựng Đà Nẵng trở thành thành phố văn minh, hiện đại, là Thành phố cảng biển, đô thị quốc tế, phát triển không chỉ riêng cho Đà Nẵng mà thúc đẩy lan tỏa phát triển khu vực miền Trung – Tây Nguyên.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, các đại biểu Quốc hội đã tham gia nhiều ý kiến có chất lượng; đồng thời cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra, các cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến phát biểu của đại biểu tại hội trường hôm nay và các ý kiến thảo luận tại Tổ để xây dựng Báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội xem xét, quyết định./.

Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư